Ψάρεμα και ασφάλεια: Υγιής ενασχόληση χωρίς δυσάρεστες καταστάσεις και ατυχήματα!
Του Δημήτρη Σφαλτού
Φωτογραφίες:Δημήτρης Σφαλτός, Γιώργος Μπούκης, Γιώργος Βαρέλης, Άρης Δάσκαλος
Το ψάρεμα είναι μία απο τις πιο υγιείς ενασχολήσεις ενός ανθρώπου. Η επαφή με την θάλασσα ή το γλυκό νερό μπορεί να δίνει αξεπέραστη ευχαρίστηση, αλλά δυστυχώς ενέχει και κινδύνους. Σε αυτό το άρθρο θα δούμε βασικούς κανόνες ασφαλείας για διάφορες τεχνικές, για να χαιρόμαστε το χόμπυ μας και να γυρίζουμε με ασφάλεια στο σπίτι μας, χωρίς απρόοπτα και δυσάρεστες καταστάσεις!
Πριν από μερικά χρόνια πληροφορηθήκαμε το θάνατο ενός νέου ψαρά, ο οποίος έπεσε απο τα βράχια ψαρεύοντας, και έχασε την ζωή του. Αρκετές φορές ακούμε νέα για αγοούμενους ψαράδες, είτε ψαροντουφεκάδες, είτε παράκτιους με βάρκα. Είναι στο χέρι μας να δώσουμε τέλος σε όλα αυτά τα δυσάρεστα γεγονότα, και να κάνουμε τα ψαρέματα μας με ασφάλεια και ευχαρίστηση.
Ας δούμε κάποιες συγκεκριμένες τεχνικές , που έχουν ιδιαιτερότητες, και ενέχουν μεγαλύτερους δυνυτικά κινδύνους. Το νερό, όση χαρά και να μας δίνει, ενέχει κινδύνους. Η απότομη αλλαγή των καιρικών φαινομένων, ή η πλημελής ενημέρωση για αυτά, είναι επικίνδυνη. Το χειρότερο πεδίο που θέλει την μεγαλύτερη προσοχή για εμένα, είναι το ψάρεμα γενικά στα βράχια, το spinning, και το wading.
Το ψάρεμα στα βράχια μπορεί να είναι shore jigging, match waggler fishing, spinning και eging. Τα βράχια εαν κάποιος δεν τα ξέρει και δεν έχει την φυσική κατάσταση , καλό είναι να τα αποφεύγει. Ο πρώτος κανόνας είναι ότι σε τέτοια επικίνδυνα μέρη δεν πάμε ΠΟΤΕ μόνοι μας, πάντα έχουμε ζευγάρι. Τα δύσβατα βράχια είναι απότομα, μπορεί να γλιστρήσει κανείς, να πατήσει σαθρές πέτρες και να χάσει την ισορροπία του, να τραυματιστεί στα πόδια ή να σπάσει μέλος του σώματός του! Κάθε βήμα πρέπει να είναι σε τραχύ πλατύ σημείο, που δεν κουνιέται, και με σιγουριά.
Τα βράχια χρειάζονται παντελόνι, και μάλιστα ανθεκτικό ύφασμα, ακόμη και τους ζεστούς μήνες. Τα βράχια χρειάζονται καλά, ποιοτικά ορειβατικά παπούτσια με αντιολισθητικούς πάτους, και ακόμη καλύτερα με καρφιά. Τα παπούτσια πρέπει να καλύπτουν τον αστράγαλο για σταθερότητα και προστασία. Πριν κατεβείτε σε βράχια, ρίξτε μια ματιά απο ψηλά να δείτε το μέρος. Θα γλιτώσετε από πολλά προβλήματα!
Ο κανόνας λέει ότι ποτέ δεν πατάμε πάνω σε βρεγμένα βράχια, γιατί γλιστράνε σαν πάγος! Εαν έχουν και γλίτσα/μαλούπα, ακόμη χειρότερα! Παίρνουμε μαζί μας τα απαραίτητα εργαλεία, και δεν φορτωνόμαστε σαν γαιδούρια. Το επιπλέον βάρος, μπορεί να αποβεί μοιραίο σε ένα πέσιμο ή γλιστρημα!
Πρέπει να έχουμε και πάντα ένα χέρι ελεύθερο(ιδανικά και τα δυο χέρια), για να πιαστούμε με ασφάλεια σε πιο δύσβατα σημεία. Ενα σχοινί , μπορεί να αποβεί πολύ χρήσιμο σε δυσάρεστες καταστάσεις. Πριν πάμε για ψάρεμα ενημερώνουμε ένα συγγενικό μας πρόσωπο για το ακριβές μέρος που θα είμαστε, και ακόμη καλύτερο αφήνουμε το gps του κινητού μας ανοιχτό. Ετσι σε μια δυσάρεστη κατάσταση θα μπορούνε να μας βρούνε με ευκολία οι διασωστικές αρχές. Τα ρούχα uv , τα μανίκια uv, ένα καπέλο με σκέπαστρο στο λαιμό, ή ένα buff λαιμού, είναι απαραίτητα εαν θα ψαρέψουμε μέρα.
Ενα αντικουνουπικό επίσης είναι υπερχρήσιμο τους καλοκαιρινούς μήνες. Το σωσίβιο γιλέκο , που φοράνε βάση νόμου όλοι οι ιάπωνες ψαράδες π.χ, για εμένα είναι απαραίτητο στο shore jigging /spinning/eging απο τα βράχια.
Τα ρούχα που προαναφέραμε παραπάνω, το buff (λαιμός) και τα μανίκια uv είναι απαραίτητα , για να γλιτώσουμε απο τα εγκαύματα του ήλιου! Τα ηλιακά εγκαύματα είναι ένα σοβαρό πρόβλημα , που θα μας καθυστερήσει αρκετά στην επούλωση, και στην καθημερινότητά μας.
Είναι επίσης αποδεκτό ότι δεν πας να ψαρέψεις στο χείλος του γκρεμου, δεν πας να ακροβατήσεις πάνω σε ψηλές πέτρες, δεν πας να ψαρέψεις σε μέρος που δεν φτάνει η απόχη στο νερό ή ο γάντζος! Πολλοί ψαράδες πιάνουν ένα ψάρι, ενθουσιάζονται, και δεν κοιτούν το περιβάλλον γύρω τους. Οταν ξεκινάς ένα ψάρεμα πρέπει να σκεφτείς, εαν πιάσω ένα μεγάλο ψάρι, πού θα το φέρω με ασφάλεια για να το αποχιάσω??? Μπορώ άραγε??? Εαν δεν μπορώ , καλύτερα φίλε μου να αλλάξεις μέρος, γιατί μπορεί απλά να σκοτωθείς πάνω στην ένταση να το βγάλεις! Και ξέρω να σου πω αρκετές ιστορίες φίλων που πήγαν για ψάρεμα και τους μάζεψαν με σπασμένα πόδια!!!
Μην γυρίζετε την πλάτη στην θάλασσα για μεγάλο διάστημα. Ένα απόνερο πλοίου, ή κάποιος άλλος κίνδυνος, δεν θα γίνει αντιληπτός. Στις τεχνικές όπου πετάμε στην θάλασσα τεχνητά, ενέχει πάντα ο κίνδυνος των αγκιστριών! Εχω να σας δείξω άπειρες φωτογραφίες με τεχνητά γατζωμένα σε χέρια, αυτιά , ακόμη και πρόσωπο!
Πριν κάνουμε βολή, ελέγχουμε εαν θα βρει το τεχνητό μας ή ο πλάνος μας πίσω σε βράχια. Ελέγχουμε πριν κάνουμε βολή έαν το νήμα μας είναι ελεύθερο ή τυλιγμένο στην μύτη του καλαμιού μας. Ελέγχουμε εαν το ζευγάρι μας ή άλλος ψαράς είναι δίπλα μας, για να μην τον κεράσουμε πάνω στην βολή μας ένα τεχνητό για σκουλαρίκι!!!
Εχει τύχει σε τόπους να ψαρεύει ο ένας πάνω στον άλλο, ειδικά όταν μαθευτεί ότι κάπου έχουν πέσει ψάρια. Αυτά τα σημεία εγώ προσωπικά τα αποφεύγω, γιατί υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να γίνει ατύχημα με τις σαλαγγιές και τα τεχνητά, δεν υπάρχει σεβασμός μεταξύ των ψαράδων, πας να βγάλεις ένα ψάρι και ξαφνικά βλέπεις έναν ψαρά να ρίχνει το τεχνητό απο πάνω σου, και άλλα πολλά ευτράπελα...
Τα γυαλιά ηλίου δρούνε προστατευτικά σε αυτές τις συγκυρίες, για να μην βγάλουμε κανένα μάτι! Δεν πάμε ποτέ να απαγκιστρώσουμε ένα ψάρι, την στιγμή που χτυπιέται, γιατί θα μας καρφώσει τις σαλαγγιές στα χέρια μας!
Σε περίπτωση που καρφωθούμε από αγκίστρι ή σαλαγγιά, το καλύτερο είναι να κόψουμε το νήμα ή την πετονιά και να πάμε στο πλησιέστερο κέντρο υγείας/νοσοκομείο, για τις πρώτες βοήθειες.
Υπάρχουν κόλπα για να βγάλετε το αγκίστρι (κόψιμο του αρπαδιού με πένσα, γύρισμα του αγκιστριού ), αλλα ίσως είναι και επικίνδυνα για κάποιον που δεν ξέρει, και να τραυματιστεί χειρότερα. Καλύτερα να απευθυνθείτε σε ειδικό! Εαν καταφέρετε και βγάλετε μόνοι σας το αγκίστρι, να ξέρετε θα χρειαστεί αντιτετανικός ορός!
Πάντως μία πένσα, ένα grip και ένα δυνατό κοφτάκι είναι για εμένα απαραίτητα εργαλεία. Η προσωπική μου γνώμη είναι ότι σε δύσκολα μέρη , ο εξοπλισμός θα πρέπει να είναι ειδικά και εργονομικά μελετημένος. Χρειάζεσαι τα απαραίτητα , σε σωστούς αποθηκευτικούς χώρους, και να πιάνουν τον ελάχιστο χώρο! Ειδικά στα βράχια, όταν πας ψάχνοντας (π.χ eging/spinning). Θα το κάνω ξεχωριστό άρθρο , το υπόσχομαι. Ενα καλάμι, ενα σακίδιο μικρό με ιμάντες να πιάνει ερμητικά πάνω σου (χωρίς μεγάλο βάρος και προβλήματα ισορροπίας), ένα φακό κεφαλής, ένα μαχαίρι, ένας αναπτήρας, μία κόλλα στιγμής (για τραυματισμούς και μεγάλες εκδορές), ένας ειδικός γάντζος (πτυσσόμενος spinning/squid gaff) , ένα ζευγάρι γάντια (πρόσφυση σε βράχια), ένα μικρό μπουκάλι νερό, ένα μικρό φακελάκι ξηρούς καρπούς για ενέργεια, είναι βασικά για spinning και eging.
Δεν χρειάζεται να πω ότι δεν επιτρέπεται το αλκοόλ στο ψάρεμα, διότι δημιουργεί εκτός από την υποθερμία, και τις καλύτερες συνθήκες ζάλης για ατύχημα!
Δεν θέλω να συζητήσω ότι σε κάθε τεχνική πρέπει να έχουμε δει και να διασταυρώσουμε τον καιρό, τον άνεμο, την πιθανή βροχή ή καταιγίδα. Εννοείται ότι εαν χαλάει ο καιρός, καλύτερα να καθήσουμε σπίτι μας. Εαν μας πιάσει απότομη καταιγίδα, να θυμόσαστε ότι τα ανθρακούχα καλάμια δρούν σαν καλός αγωγός του ηλεκτρισμού, και υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να σας χτυπήσει κεραυνός! Οταν χαλάει ο καιρός, μαζέψτε τα και πάτε γρήγορα σπίτια σας. Ακόμη και το έδαφος μετά από βροχή, στα βράχια,στα τσιμέντα των λιμανιών μπορεί να γλιστράει επικίνδυνα. Για μεγάλο κίνδυνο, υπάρχει το 108/112, σαν τηλέφωνο έκτακτης ανάγκης.
Δεν είναι καλό επίσης να πηγαίνετε για ψάρεμα ξενυχτισμένοι, κουρασμένοι και σε κακή σωματική κατάσταση. Μπορεί να σας πάρει ο ύπνος οδηγώντας, να σας βγεί η κούραση στο λάθος σημείο,στο στραβοπάτημα και να τεθεί η ζωή σας σε κίνδυνο. Δεν αξίζει! Αν το ψάρεμα είναι επικίνδυνο και δεν βγαίνει, χίλιες φορές να πάτε σε μια ταβέρνα για προβατίνα!
Σε ψάρεμα wading χρειάζεστε μια αξιόπιστη στολή ολόσωμη. Πάντα πηγαίνετε για ψάρεμα με ζευγάρι. Το πρόβλημα είναι να πατήσετε σε νερό με λάσπη/βούρκο, να βυθιστείτε , να πάρει νερό η στολή και να τεθεί η ζωή σας σε κίνδυνο.
Πάρτε ένα μακρύ ξύλο, σε κάθε σας βήμα σε άγνωστες περιοχές μπήξτε το στο έδαφος για να δείτε τυχόν σημεία βουλιάγματος. Μην απομακρύνεστε απο το ζευγάρι σας, πάρτε οπωσδήποτε ένα γιλέκο-σωσίβιο μαζί σας και ένα επιπλέον σκοινί.
Προστασία στο ψάρεμα επίσης είναι να ξέρουμε και τα ψάρια που είναι δηλητηριώδη! Δεν πιάνουμε ποτέ με τα χέρια την δράκαινα, τον γερμανό, το λεοντόψαρο, τον σκορπιό, παρά μόνο με fish grip, και προσέξουμε στο απαγκίστρωμα να μην μας καρφώσουν με τα αγκάθια τους εαν χτυπηθούν!
Πιάστε το ψάρι πάντα με ένα ενδεδειγμένο fish grip (τύπου σπάτουλα, λαβίδα, gripper) το ψάρι, όταν είναι ήρεμο, για να απαγκιστρωθεί με ασφάλεια.
Προσοχή επίσης με τα γοφάρια, που έχουν δόντια σαν ξυράφια. Στο απαγκίστρωμα τους έχουν γίνει πολλά ατυχήματα, αμα σε πιάσει καλά το γοφάρι με τα δόντια, μπορούν να σου κόψουν κομμάτι! Τέλος δεν τρώμε ποτέ τον λαγοκέφαλο και τα είδη του, είναι τοξικά και έχουν χαθεί άνθρωποι απο άγνοια!
Στο carpfishing χρειάζεται προσοχή με τις βροχές και τα “φουσκώματα” των νερών, με τα φράγματα και το spinning στα ποτάμια. Έχει συμβεί να ψαρεύω σε λίμνη, να κοιμηθώ το βράδυ στο bivvy, και το πρωί να σηκωθώ και όλη η περιοχή και η σκηνή να είναι μέσα στο νερό! Επίσης προσέξτε που βάζετε τα αυτοκίνητά σας, μπορεί μέσα σε λάσπη ή σε βρεγμένο έδαφος να κολλήσουν απο τα χώματα.
Μου έχει συμβεί σε μικρή ηλικία να ψαρεύω spinning μέσα σε ποτάμι, να ανοίξει το φράγμα , και να φύγω οριακά απο το ορμητικά ερχόμενο νερό. Έπαθα και έμαθα να προσέχω, ευτυχώς χωρίς δυσάρεστες εμπειρίες!
Η επίγνωση των κινδύνων, είναι το παν σε όλες τις καταστάσεις της ζωής, και το ψάρεμα δεν ξεφεύγει καθόλου από αυτό!!! Τόσα χρήματα δαπανούμε στον εξοπλισμό μας, ας διαθέσουμε και κάτι για την ασφάλεια μας!!!
Να θυμόσαστε, κανένα ψάρι δεν αξίζει να πάρουμε το οποιοδήποτε ρίσκο, το ψάρεμα είναι μία λυτρωτική χαρούμενη απασχόληση που πρέπει να το χαιρόμαστε όλοι, αλλά προτεραιότητα έχει η ασφάλει και η ζωή μας! Να είστε όλοι καλά!
