Τα αγκίστρια στο ψάρεμα με Match Waggler Fishing και όχι μόνο!!!

Του Δημήτρη Σφαλτού

Φωτογραφίες:Δημήτρης Σφαλτός, Νίκος Ζάρας, Γιώργος Χούσος

Το αγκίστρι είναι το μοναδικό παρελκόμενο στο ψάρεμα , που έρχεται σε άμεση επαφή με το πολυπόθητο ψάρι των ονείρων μας! Είναι το παρελκόμενο, που θα κρίνει τις επιτυχίες ή τις αποτυχίες μας, σε μέγιστο βαθμό. Οι ιδιότητες ενός αγκιστριού, το σχήμα του, το μέγεθός του, το χρώμα του, η δύναμη του, είναι το θέμα που θα μας απασχολήσει στο άρθρο αυτό. Δεν θα μιλήσουμε όμως γενικά για αγκίστρια, θα δούμε εξειδικευμένα μικρά αγκίστρια για τις match τεχνικές, και ειδικά για την match τεχνική με την χρήση του waggler φελλού!

Αγκίστρια υπάρχουν εκατοντάδες σε σχήματα, μεγέθη, σκληρότητες σύρματος, με αρπάδι ή χωρίς, με κρίκο ή παλέτα, σε διαφορετικά χρώματα για όλα τα γούστα. Πως όμως θα αποκτήσουμε ένα μπούσουλα , για να διαλέξουμε το σωστό αγκίστρι για κάθε ψάρεμα? Γιατί αναλόγως το μέρος, το δόλωμα, τα ψάρια και τα μεγέθη τους, το αγκίστρι θα πρέπει να διαφέρει κάθε φορά. Πάμε να δούμε τις κατηγορίες τους.

Καταρχάς όταν εννοούμε αγκίστρια match (match hooks), μιλάμε για μικρά νούμερα, που στατιστικά κυμαίνονται από 10-24 νούμερο. Μερικοί όταν χρησιμοποιούν ζωντανά δολώματα , όπως ζωντανό ψάρι, καραβιδάκι, κομμάτι φαραώ, κτλ, μπορεί να χρησιμοποιήσουν και μεγαλύτερα αγκίστρια με τις ανάλογες πετονιές, ίσως και νούμερο 6-8. Αλλά στην γενική κατάταξη , match αγκίστρια θα βρούμε σε μικρά μεγέθη , στατιστικά τα πιο πολυχρησιμοποιούμενα είναι τα 10-14. Τα αγκίστρια αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν στις τεχνικές του απίκο, του pole fishing, στο Bolognese, στο match waggler fishing, ακόμη και στο feeder fishing. Ας δούμε τις κύριες κατηγορίες αγκιστριών.

ΑΓΚΙΣΤΡΙΑ ΜΕ ΑΡΠΑΔΙ Η ΧΩΡΙΣ (BARBED Η BARBLESS)

Βασικός διαχωρισμός των αγκιστριών, είναι αυτός με την ύπαρξη αρπαδιού ή χωρίς(barbed=με αρπάδι, barbless=χωρίς αρπάδι). Στην Ελλάδα το 99% των αγκιστριών είναι όλα με αρπάδι. Ελάχιστα υπάρχουν χωρίς. Το αρπάδι στο αγκίστρι εξυπηρετεί το σωστό κράτημα του ψαριού μετά το κάρφωμα, και είναι το αγκίστρι με τα λιγότερα ξεκαρφώματα κατά την διάρκεια της μάχης.

Τα barbless αγκίστρια χρησιμοποιούνται από τους ψαράδες στο εξωτερικό , για να πάθει την ελάχιστη ζημιά το ψάρι, να το απαγκιστρώσουν εύκολα και στην συνέχεια να το ελευθερώσουν . Τα barbless αγκίστρια είναι σήμα κατατεθέν στους περισσότερους αγώνες αλιείας στο εξωτερικό (για την ελάχιστη ζημιά στα ψάρια-catch and release), όπως επίσης σε πολλές λίμνες σχεδιασμένες για ψάρεμα (commercial fisheries), για την διαφύλαξη υγειών πληθυσμών ψαριών, χωρίς μεγάλους τραυματισμούς. Τα αγκίστρια barbless έχουν πολύ καλύτερο τρόπο δόλωσης σε προνύμφες μύγας και σκουλήκια, γιατί χωρίς αρπάδι δεν σπάνε τα σκουλήκια τόσο πολύ, όσο τα αγκίστρια με αρπάδι.

Για να δουλέψει κάποιος με επιτυχία τα barbless αγκίστρια, χρειάζεται όταν φέρνει το ψάρι να ασκεί συνέχεια πίεση , γιατί εάν το ψάρι βρει χαλαρή αντίσταση μπορεί πολύ εύκολα να απαγκιστρωθεί.

ΑΓΚΙΣΤΡΙΑ ΜΕ ΚΡΙΚΟ Η ΜΕ ΠΑΛΕΤΑ

Τα αγκίστρια με παλέτα έχουν μια πλακέ επιφάνεια στο πάνω μέρος τους, που χρησιμεύει για να «στοπάρεται» ο κόμπος στο κοτσάνι του. Τα αγκίστρια με κρίκο ,έχουν κρίκο αντί για παλέτα, και έχουν την δυνατότητα να μπορούμε να κάνουμε τον κόμπο απευθείας πάνω στον κρίκο, ή και στο κοτσάνι του.

Αυτό που είναι για εμένα είναι τρομερά σημαντικό, είναι ότι στα αγκίστρια με κρίκο μπορούμε να εφαρμόσουμε τον κόμπο χωρίς κόμπο, ή στα αγγλικά Knotless Knot, ένας τρομερός πανεύκολος κόμπος με 100% δύναμη και την απίστευτη μηχανική να γυρίζει εσωτερικά το αγκίστρι κατά το σήκωμα του καλαμιού, και να επιτυγχάνει αυτόματο κάρφωμα.

Αυτός ο κόμπος είναι η θεμελιώδης τεχνική στο παράμαλο του carpfishing, προσφέρει το καλύτερο κάρφωμα , και είναι ο βασικός λόγος που χρησιμοποιώ αγκίστρια με κρίκο σε ποσοστό 99% των ψαρεμάτων μου. Επίσης ο κόμπος με την παλέτα (εάν δεν έχεις ειδικό μηχάνημα δημιουργίας κόμπων), κρύβει κάποιες παγίδες και ιδιαιτερότητες, που θα δούμε σε διαφορετική παράγραφο του άρθρου. Αυτό που πρέπει να ξέρετε είναι ότι τα ίδια σε μέγεθος αγκίστρια και σχήμα, με κρίκο και με παλέτα, έχουν απειροελάχιστη και πρακτικά αμελητέα διαφορά βάρους.

Επίσης σε εξειδικευμένα παράμαλα match για ζωντανό ψάρι ή μεγάλη γαρίδα, τα αγκίστρια με κρίκο μπορούν να είναι συρόμενα πάνω στο παράμαλο, ενώ αυτά με την παλέτα όχι. Ένα τελευταίο προτέρημα των αγκιστριών με παλέτα είναι, ότι επιτρέπουν καλύτερη δόλωση σε ολόκληρα σκουλήκια, ειδικά όταν πρέπει να προσπεράσουμε μέρος τους πάνω στο παράμαλο. Τα αγκίστρια με κρίκο, λόγω όγκου του κρίκου, μπορεί να πληγώσουν λίγο παραπάνω ένα σκουλήκι (πχ ακροβάτης, αμερικάνος, salatarello).

ΑΓΚΙΣΤΡΙΑ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟ ΣΧΗΜΑ

Sode: Κλασικό μακρυκότσανο αγκίστρι με λεπτό στατιστικά στέλεχος, ειδικό για λεπτεπίλεπτες δολωσιές με προνύμφες μύγας, αλοιφές, ψαροδόλια και σκουλήκια.

Ιδανικό λόγω λεπτότητας για κέφαλους, σάλπες, μελανούρια, γερμανούς, ζαργάνες. Τα περισσότερα από αυτά είναι με παλέτα, ενώ λίγα είναι αυτά με κρίκο.

Chinu με κοντό στέλεχος/wide gape: Ειδικά σχεδιασμένα για ψάρεμα σε γλυκό νερά, δυνατό σύρμα και κοντό στέλεχος, τα περισσότερα είναι με κρίκο για να γίνεται εύκολα ο knotless Knot. Στα γλυκά νερά χρησιμοποιείται για hair rigs και bait bands για pellets, μικρά boilies. Στην θάλασσα έχουν χρησιμότητα σε δολώματα με μεγάλο όγκο, πχ κομμάτι φαραώ, μεγάλα σκουλήκια, καραβιδάκι, ζωντανή γαρίδα, κτλ.

Μακρυκότσανο chinu/wide gape/wormer: All around αγκίστρια, για όλα σχεδόν τα δολώματα. Υπάρχουν με λεπτό και πιο χοντρό σύρμα, ανάλογα το ψάρι που θέλουμε να αναζητήσουμε. Έχουν λίγο πιο μακρύ σύρμα και είναι η κλασική επιλογή των περισσότερων match anglers.

Μακρυκότσανο/Longshank hooks: Θα τα βρείτε στην κατηγορία των sode ή σε άλλα σχήματα νούλας, αλλά πάντα θα έχουν πιο μακρύ κοτσάνι. Ιδανικά για αλοιφές, ή δολωσιές με μακριά σκουλήκια, ή μεγαλύτερες σε όγκο δολωσιές με προνύμφες μύγας.

Ιδανικά για ψάρια με μικρά δόντια που «κόβουν» τα παράμαλα, όπως μελανούρια, σάλπες, γόπες, γερμανούς, σκάρους, σαργοειδή.

Το μακρύ στέλεχος προσφέρει καλύτερο κάρφωμα και καλύτερο κάρφωμα, αφού δρα σαν μοχλός, και δεν μπορούν εύκολα τα ψάρια να κόψουν το παράμαλο ή να απαγκιστρωθούν εύκολα. Ιδανικά για χρήση με ζυμάρια και αλοιφές.

Feeder αγκίστρια: Εδώ είναι μια αγαπημένη μου κατηγορία, με ένα προσωπικό μειονέκτημα, γιατί σπάνια βγαίνουν με κρίκο και αρπάδι, αλλά σε παλέτα υπάρχουν πολλά (συχνά σε barbless κωδικούς υπάρχει κρίκος). Με λίγο επιπλεόν ψάξιμο βέβαια, θα βρείτε και με κρίκο.

Το σχήμα τους με την νούλα σε απότομη γωνία προσφέρει πολύ γερό κράτημα στο αγκιστρωμένο ψάρι και εύκολο κάρφωμα. Για αυτό το λόγο τα χρησιμοποιούν παρά πολύ στο feeder fishing στο εξωτερικό και είναι η νούμερο ένα επιλογή πολλών παγκοσμίου κλάσης αθλητών ψαράδων. Δοκιμάστε τα και δεν θα χάσετε!

Αγκίστρια σε πολύ μικρό μέγεθος: Αν και οι περισσότερες εταιρείες έχουν παρόμοια νούμερα και μεγέθη, υπάρχουν εταιρείες που δεν ακολουθούν τα κλασικά νούμερα αρίθμησης. Έτσι μπορεί ένα αγκίστρι νούμερο 2 στις περισσότερες εταιρείες να είναι μεγάλο, ενώ σε άλλες πολύ μικρό. Να το έχετε στο μυαλό σας…

Τα πολύ μικρά αγκίστρια θα τα βρούμε σε μεγέθη 16-24. Είναι για πολύ πονηρά ψάρια ή για ψάρια με πολύ μικρό στόμα, πχ γερμανοί, σάλπες, κέφαλους. Είναι επίσης ιδανικά ένα θέλουμε να βγάλουμε μικρόψαρα για ζωντανό δόλωμα. Τα χρησιμοποιούμε για ιδιαίτερες δολωσιές με μία ή δύο προνύμφες μύγας, σε πονηρεμένα μέρη, που τα ψάρια δεν αρπάζουν δολωσιές με περισσότερες προνύμφες.

Είναι ψάρια που έχουν μάθει να αρπάζουν μία μια τις προνύμφες με το μαλάγρωμα, και δεν πλησιάζουν τίποτα περισσότερο και πιο ογκώδες σαν δολωσιά. Τα μικρά αγκίστρια είναι δύσκολα στο δέσιμο, ενώ λόγω μεγέθους δεν είναι ότι καλύτερο για ψάρια με δυνατά σαγόνια, πχ σαργούς και τσιπούρες.

ΑΓΚΙΣΤΡΙΑ ΜΕ ΛΕΠΤΟ ΚΑΙ ΧΟΝΤΡΟ ΣΥΡΜΑ

Σε όλα τα διαφορετικά σχήματα που αναφέραμε παραπάνω υπάρχουν επιλογές με βάση το πάχος του κυρίου στελέχους, δηλαδή την δύναμη του αγκιστριού. Είναι τα αγκίστρια με λεπτό στέλεχος (συνήθως τα sode και τα wormer) και αυτά με πιο χοντρό σύρμα, τα λεγόμενα strong hooks (iseama/wide gape/chinu/specimen, κτλ).

Τα αγκίστρια με λεπτό στέλεχος προσφέρουν μικρό βάρος, και πολύ καλό αγκίστρωμα σε λεπτά σκουλήκια, σαν τις προνύμφες μύγας, το saltarello, τον ακροβάτη, κτλ. Πραγματικά γίνονται «χειρουργικά» επιδερμικά αγκιστρώματα, ειδικά στις προνύμφες, με επακόλουθο να κινούνται για πολύ μεγαλύτερο χρόνο πάνω στο αγκίστρι. Τα δυνατά αγκίστρια χρησιμοποιούνται σε ψάρια που έχουν ισχυρά σαγόνια, σαν τις τσιπούρες, τους σαργούς, ή ψάρια με μεγάλη δύναμη , σαν τα μεγάλα λαβράκια.

Ενώ δεν είναι τα καλύτερα για λεπτεπίλεπτες δολωσιές σαν τις προνύμφες, στα μεγάλα ψάρια είναι μονόδρομος. Τα αγκίστρια με λεπτό στέλεχος χαρακτηρίζονται σαν “all around”, και είναι ιδανικά για ψάρια χωρίς δόντια, που δεν συνθλίβουν αγκίστρια, όπως κέφαλους, μουρμούρες, σάλπες, μελανούρια, μεσαία λαβράκια, κτλ.

ΑΓΚΙΣΤΡΙΑ ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚO ΧΡΩΜΑ

Στα περισσότερα αγκίστρια θα βρούμε και διαφορετικούς χρωματισμούς στα σύρματα, για να ταιριάζουν με τα εκάστοτε δολώματα. Τα χρώματα αυτά είναι το κλασικό νίκελ/ασημί, το μπρονζέ, το χρυσό, το black nickel, το μαύρο, το κόκκινο και το πιο σπάνιο μπλε και πράσινο.

Το χρυσό χρώμα είναι πιο κατάλληλο για γλυκό νερό και δόλωμα καλαμπόκι και προνύμφες μύγας. Το κόκκινο για κόκκινα σκουλήκια, αμερικάνο, άγριο κόκκινο και ψαροδόλια σαρδέλας. Το μπλε από την άλλη το χρησιμοποιούμε κυρίως για δόλωμα ζωντανών ψαριών, σαρδέλες, φρίσσες, κτλ. Το μπρονζέ, το black nickel είναι all around χρώματα και γενικά μπορείτε να τα χρησιμοποιείτε σε όλα τα δολώματα, ακόμη και με αλοιφές και ζυμάρια. Πολλές φορές ο πειραματισμός με άλλα χρώματα αγκιστριών, έχουν δώσει ψάρια, εκεί που η ημέρα δεν έδειχνε κανένα ενδιαφέρον.

ΤΥΠΟΙ ΔΕΣΙΜΑΤΟΣ ΑΓΚΙΣΤΡΙΩΝ ΚΑΙ ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΕΤΕ

Προτιμώ όπως αναφέρθηκε και σε προηγούμενο άρθρο , να χρησιμοποιώ 99% αγκίστρια με κρίκο , για να εφαρμόζω τον κόμπο χωρίς κόμπο, ή αλλιώς Knotless Knot. O κόμπος αυτός γίνεται μόνο με αγκίστρια με κρίκο, η πετονιά ασφαλίζεται με την βοήθεια του κρίκου, έχει 100% της αντοχής της πετονιάς και γίνεται πανεύκολα. Ο κόμπος αυτό έχει πολύ σημαντικές μηχανικές ιδιότητες και γυρίζει πάντα το αγκίστρι προς την εσωτερική πλευρά του για να καρφώσει αυτόματα. Τα χαμένα καρφώματα ελαχιστοποιούνται, ενώ εάν ένα ψάρι πάρει το δόλωμα και φύγει, με την παραμικρή αντίσταση το αγκίστρι γυρίζει μέσα στο στόμα του ψαριού και καρφώνει αυτόματα.

Δείτε σε αυτόν τον σύνδεσμο πως γίνεται ο κόμπος χωρίς κόμπο (Knotless Knot)

Στο carpfishing o knotless knot καρφώνει με την αντίσταση του βαριδιού, στο match waggler fishing με την αντίσταση του φελλού, ή εάν τεντώσει η πετονιά , ή στο κάρφωμα, ή με τα φρένα του μηχανισμού. Αυτό που θα πρέπει να προσέχετε στον Knotless Knot είναι πάντα η πετονιά να βγαίνει από την εσωτερική πλευρά του αγκιστριού με κρίκο, και ΠΟΤΕ από την εξωτερική. Αν βγάλετε την πετονιά από την εξωτερική πλευρά, το αγκίστρι θα γυρίσει ανάποδα και δεν θα καρφώνει! Προσοχή λοιπόν, γιατί το λάθος σε αυτόν τον κόμπο μπορεί να κοστίσει όλο το ψάρεμά μας!

Εναλλακτικοί κόμποι στα αγκίστρια με κρίκο είναι και αυτοί που γίνονται απευθείας πάνω στον κρίκο, είτε grinner knot/uni knot, είτε palomar. Σε αυτούς όμως τους κόμπους το αγκίστρι χάνει μέρος της μηχανικής του καρφώματος, και δεν γυρίζει πάντα προς την εσωτερική πλευρά του. Αυτό που συστήνω είναι να κάνετε όποιον κόμπο θέλετε πάνω στο κοτσάνι του αγκιστριού (snell knot συνήθως ), και μετά να γυρίσετε την πετονιά μέσα από την κρίκο και να βγαίνει στην εσωτερική πλευρά του αγκιστριού.
Στα αγκίστρια με παλέτα χρειάζεται περισσότερη προσοχή. Γενικά όσο μικραίνει ένα αγκίστρι, τόσο δυσκολεύουν και οι κόμποι με τις λεπτές πετονιές. Ο πιο κλασικός κόμπος είναι ο snell knot, που στην ουσία είναι κόμπος φίμωσης πάνω στο κοτσάνι του αγκιστριού. Αυτό που πρέπει να προσέξουμε οπωσδήποτε, είναι η πετονιά μετά τον κόμπο να βγαίνει πάνω στο κέντρο της παλέτας από την ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ πλευρά , και ποτέ από την εξωτερική!

Είναι ένα λάθος που βλέπω να γίνεται κατά κόρον. Όταν βγαίνει η πετονιά από την εξωτερική πλευρά, το αγκίστρι λυγίζει προς τα έξω και χάνεται το κάρφωμα. Είναι θέμα μηχανικής και δυστυχώς κάνει εξωτερικό μοχλό, αντί για εσωτερικό. Η εσωτερική κίνηση του αγκιστριού σαν γάντζος είναι το ζητούμενο σε κάθε περίπτωση, για να έχουμε ένα επιτυχημένο και πιο σίγουρο κάρφωμα…

Ελπίζω να είναι όλα τα παραπάνω καταννοητά, μιας και το αγκίστρι είναι το πιο βασικό εργαλείο για το ψάρεμά μας. Χωρίς την σωστή χρήση του, ζημιά θα κάνουμε , παρά θα έχουμε όφελος. Να είστε όλοι καλά!!!