Καλοκαιρινά ψαρέματα spinning σε ποτάμια για πέστροφες

Του Δημήτρη Σφαλτού

Φωτογραφίες:Δημήτρης Σφαλτός, Γιώργος Βαρέλης, Αρης Δάσκαλος

Το καλοκαίρι ένα από τα αγαπημένα μου ψαρέματα στα γλυκά νερά είναι το κυνήγι της πέστροφας σε τρεχούμενα ποτάμια.

Λίγο η αφόρητη ζέστη του καλοκαιριού, λίγο η πολυκοσμία των παραλιών, των λιμανιών κτλ, μας κάνει να ψάξουμε απρόσιτα μέρη για ψάρεμα με μια νότα επιπλέον δροσιάς. 

Spinning λοιπόν για πέστροφες σε ορεινά μικρά ποτάμια, κάτω από την σκιά των πλατανιών!!!

Το καλοκαίρι είναι μια εποχή που κατά την γνώμη μου τα ψαρέματα από την ακτή περιορίζονται πάρα πολύ. Τα λιμάνια είναι γεμάτα κόσμο, περαστικούς και βάρκες, και ακόμη και εάν βρεις κενό μέρος να καθίσεις υπάρχει πάντα ο κίνδυνος να δέσει βάρκα και να μας χαλάσει το ψάρεμα. Με την ίδια σχεδόν λογική όπου και πας τις ζεστές ώρες της ημέρας έχει ήλιο και αφόρητη ζέστη, τα βράχια κατακλύζονται από «γυμνιστές» και παρέες με μπύρες, οι παραλίες με λουόμενους μέχρι αργά. Ποια είναι λοιπόν η λύση, εάν θες για ψάρεμα? Ψάχνεις μέρη που δεν θα βρεις άνθρωπο κοντά σου… Πάμε λοιπόν σε ορεινά ποτάμια, ψαρεύουμε μέσα στο νερό, ψάχνοντας για πέστροφες και άλλα αφρόψαρα σαν τους ποταμοκέφαλους.

Σε πολλά ποτάμια ψαρεύεις κυριολεκτικά κάτω από τα δέντρα, κάτω από την σκιά των μεγάλων πλατάνων, και το τοπίο φαντάζει κάτι περισσότερο από ειδυλλιακό!!! Το τρεχούμενο νερό στα πόδια μας είναι κάτι περισσότερο από δροσερό, και δεν νιώθεις με τίποτα την αφόρητη καλοκαιρινή ζέστη. Λίγα ψαρέματα είναι που σου δίνουν την δυνατότητα της δροσιάς, παράλληλα με την ψαρευτική διασκέδαση.

Εξοπλισμός για ψάρεμα σε ποτάμια

Ο εξοπλισμός μας σε τέτοια ιδιαίτερα μέρη έχει μερικές ιδιαιτερότητες. Καταρχήν θέλουμε ένα κοντό σχετικά καλάμι, μέχρι 2,40 το ανώτερο, για να μπορούμε να κάνουμε βολές ακριβείας στα μέρη που κρατάνε τα ψάρια. Το ιδανικό μήκος για μένα είναι βαριά 2,10-2,20 μέτρα, γιατί οι βολές γίνονται με δέντρο πάντα από πίσω μας.

Φυσικά μιλάμε για δίσπαστο καλάμι light spinning, με c.w μέχρι 10-15 γραμμάρια max, δράση γρήγορη/fast, ή εάν βρείτε κάποιο καλάμι light rock fishing της μεσαίας και μικρότερης κατηγορίας. Ειδικά τώρα που το lrf έχει γίνει πλέον της «μόδας», τέτοια καλάμια υπάρχουν πάμπολλα στο εμπόριο. Η τεχνική είναι όπως και να το κάνουμε light spinning, ένα ψάρεμα spinning με λεπτά εργαλεία, κάτι που γίνεται στα γλυκά νερά πάνω από 60 χρόνια…

Ένας μικρός γρήγορος μηχανισμός της τάξης των 1500-2500 είναι υπεραρκετός για αυτά τα ψαρέματα. Θα τον γεμίσουμε με λεπτό νήμα της τάξης των 0,4-0,6 ΡΕ και θα συνδέσουμε ένα fluorocarbon παράμαλο από 0,18-0,22. Ο λόγος που θα «χοντρύνουμε» ελάχιστα την διάμετρο του παράμαλου είναι για να αντιμετωπίσουμε εμπόδια και σκαλώματα του βυθού των ποταμιών, όπως μεγάλες πέτρες, βυθισμένα κλαδιά δέντρων, μεγάλη υδρόβια βλάστηση, καλάμια, ρίζες των δέντρων κτλ.

Ένα γιλέκο με κοντό ύψος τύπου fly fishing είναι πολύ χρήσιμο για να έχουμε πάνω μας όλα τα εργαλεία και τα τεχνητά μας, ένα μικρό gripper, μία πένσα για τα απαγκιστρώματα, και ίσως μια απόχη (ρακέτα) για ποτάμια, ή οποία προσαρμόζεται με μαγνήτη πίσω στην πλάτη του γιλέκου, και γυαλιά polarized για την αντηλιά.

Σημαντικό πολύ θεωρώ πως είναι να έχουμε λαστιχένια παπούτσια θαλάσσης για το περπάτημα μέσα στο νερό, για να μην πληγώνονται τα πόδια μας από τις πέτρες, να μην μας φύγει καμιά παντόφλα στο ποτάμι (έχουν γίνει και αυτά…), και να είμαστε ασφαλείς.

Τέλος τα χρώματα των ρούχων μας θα είναι πολύ γήινα ή σκούρα, γιατί οι πέστροφες έχουν όραση και έξω από το νερό. Κόκκινα, κίτρινα, έντονα χρώματα απαγορεύονται δια ροπάλου, μέσα στα ποτάμια.

Τεχνητά δολώματα

Στοχεύοντας κυρίως για πέστροφες σε αυτά τα ποτάμια θα πρέπει να έχουμε στην κασετίνα μας περιστροφικές πεταλούδες σε μεγέθη από 2-4 (και πιο βαριές για μεγάλες ροές ποταμιών), τεχνητά ψαράκια σε μεγέθη από 4-8 εκατοστά βυθιζόμενα και επιπλέοντα, καθώς και μικρά κουταλάκια, από βάρη στα 4-10 γραμμάρια.

Τα αποδοτικά χρώματα σε όλα αυτά τα τεχνητά ποικίλουν από ποτάμι σε ποτάμι, στατιστικά καλά δουλεύουν τα πορτοκαλί , ροζ, έντονο κόκκινο, κίτρινο, πράσινο fluo, όπως και οι φυσικές αποχρώσεις natural με απομιμήσεις πέστροφας. Εννοείται ασημί κουταλάκια ή χρυσά, πεταλούδες το ίδιο, δεν λείπουν από την κασετίνα μας, οι πέστροφες τα λατρεύουν!

Τεχνικές και tips για ψάρεμα σε ποτάμια

Οι καλύτερες ώρες για την πέστροφα είναι νωρίς το πρωί και από το τέλος του μεσημεριού προς το απόγευμα. Είναι οι ώρες που τα έντομα στα ποτάμια δείχνουν έντονη κινητικότητα και οι πέστροφες τα ακολουθούν.
Συνήθως ψαρεύουμε για πέστροφες κατεβαίνοντας την ροή του ποταμιού και κάνουμε βολές όπως κατεβαίνει το νερό.

Αυτό γίνεται για να δουλεύουν σωστά τα τεχνητά, κόντρα στην ροή του ποταμιού, αλλά και επειδή οι πέστροφες κολυμπούν συνήθως ανάποδα στην ροή του ποταμιού, περιμένοντας το ρεύμα να τους φέρει την τροφή τους, έντομα, ψαράκια, σκουλήκια, κτλ.

Αρκετές φορές βέβαια έχουμε ψαρέψει ανεβαίνοντας το ποτάμι, αλλά επειδή ξέραμε ότι μπροστά μας υπήρχαν μεγάλα ανοίγματα σε στροφές, όπου «λιμνάζουν» οι πέστροφες. Με το ανέβασμα πάντως ρισκάρουμε να τρομάξουμε τα ψάρια που θα βρίσκονται μπροστά μας, και τα τεχνητά δεν δουλεύουν σωστά, επειδή παρασέρνονται από το ρεύμα και δεν προλαβαίνουν να κάνουν σωστή πλεύση.

Τα σημεία κλειδιά όπου οι πέστροφες στήνουν καρτέρια στα θηράματά τους είναι πεσμένα κλαδιά δέντρων, μεγάλοι κορμοί μέσα στο νερό, ρίζες μέσα στο νερό, πριν από μεγάλα μονόπετρα που στροβιλίζουν το νερό, και τα βαθύτερα σημεία ροής των ποταμών. Αυτά τα σημεία αναζητούμε συνήθως και απαιτούνται βολές ακριβείας για να τα προσεγγίσουμε. Αναζητούμε σημάδια του τόπου, πεσμένα έντομα στο νερό, διερχόμενα ψαράκια, για να επιλέξουμε το κατάλληλο τεχνητό.

Εάν υπάρχει μεγάλη ροή του ποταμιού βάζουμε πιο βαριά τεχνητά (πεταλούδες-κουτάλια) ή sinking ψαράκια με μεγάλες γλώσσες, για να κατεβαίνουν πιο βαθιά. Τα γυαλιά polarized είναι απίστευτος σύμμαχος σε αυτά τα ψαρέματα, που «κόβουν» τις αντηλιές μέσα στο νερό και βλέπουμε τα ψάρια. Τις περισσότερες φορές εάν κάνουμε προσεκτικά και πολύ ήπια βήματα μέσα στο νερό θα δούμε τις πέστροφες να κολυμπούν ακίνητες μέσα στο νερό , έχοντας στήσει καρτέρι.

Εκεί είναι το μυστικό να μην τις τρομάξουμε με φασαρία, απότομα βήματα, να περάσουμε το τεχνητό από κοντά τους, και να δούμε τις αντιδράσεις τους. Εάν δεν ενδιαφερθούν αλλάζουμε τεχνητό με πολύ απαλές κινήσεις, μέχρι να βρούμε κάτι που θα τους κεντρίσει το ενδιαφέρον.
Το κάρφωμα της πέστροφας θα είναι γρήγορο, απότομο και ακαριαίο, μιλάμε για ένα πολύ δυνατό θηρευτή των γλυκών νερών. Τις περισσότερες φορές το πρώτο κάρφωμα συνοδεύεται και με εντυπωσιακό σάλτο πάνω από το νερό, προκειμένου να απαγκιστρωθεί το ψάρι. Προσοχή στην ρύθμιση των φρένων, γιατί ψαρεύουμε σε κοντινές αποστάσεις χρησιμοποιώντας νήμα που είναι άκαμπτο!

Το καλάμι πάντα σε γωνία, και δεν αφήνουμε πολλά περιθώρια διαφυγής στο ψάρι. Οι πέστροφες έχουν την συνήθεια να κρύβονται κάτω από μεγάλες ρίζες, να χώνονται σε χόρτα, πεσμένους κορμούς, για να κόψουν το παράμαλο. Τα μεγάλα άτομα του είδους χρησιμοποιούν και την ροή του ποταμιού για να σωθούν. Αρχίζουν γρήγορο κολύμπι προς την ροή του ποταμιού και εκεί είναι που θέλει πολύ προσοχή, μεγάλα ψάρια δύσκολα σταματιούνται, εκτός εάν είμαστε γρήγοροι και τα ακολουθήσουμε προς τα κάτω…

Πέστροφα, ένα ψάρι που εκπέμπει SOS!!!

H πέστροφα είναι ένα ψάρι που τόσα χρόνια έχει δεχθεί απίστευτη ψαρευτική πίεση. Λόγω της αποκέντρωσης των ποταμών, ψαρεύεται ανελλιπώς από ντόπιους κατοίκους, που στατιστικά ελάχιστοι τηρούν τα νόμιμα αλιευμένα άτομα, τα νόμιμα κρατήσιμα ψάρια, και τα νόμιμα μεγέθη/εκατοστά. Η απελευθέρωση για όλους τους "παλιακούς-ντόπιους-ηλικιωμένους" ψαράδες, φαντάζει σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Τα δίχτυα, οι ψαροτροφές, οι φλόμοι, οι "βώλοι" είναι καθημερινά εμπόδια που οι πέστροφες έχουν να αντιμετωπίσουν, συν ότι όσοι τις ψαρεύουν κρατάνε όλα τα ψάρια των 5-10 εκατοστών!!! Η πίεση από τα ιχθυοτροφεία έχει οδηγήσει σε εκφύλιση των "καθαρών" ψαριών, από την αναπαραγωγή με "σκασιάρχες".

Επιπλέον η ρύπανση έχει οδηγήσει πολλές πέστροφες σε θάνατο, ειδικά στα σημεία όπου πέφτουν λύματα από βιομηχανικές μονάδες, και πολλά φυτοφάρμακα. Τουλάχιστον όσοι εναπομείναντες λογικοί και ευαισθητοποιημένοι ψαράδες των γλυκών νερών έχουμε μείνει, πρέπει να σεβαστούμε αυτά τα ελαχιστα εναπομείναντα ψάρια και να τα απελευθερώνουμε πίσω στα ποτάμια...

Πέστροφα, επιβάλλεται catch and release!!!

Οι πέστροφες των ποταμιών είναι πολύ πιο ενεργητικές και δυνατές από αυτές των λιμνών, αλλά με την υπεραλίευση σπάνια πια φτάνουν σε μεγάλα μεγέθη. Πλέον από τους σκασιάρχες των ιχθυοτροφείων, τα είδη έχουν αλλοιωθεί και δύσκολα βρίσκεις μεγάλη fario ή άλλο καθαρό είδος. Θα βρείτε πολλές αμερικάνικες rainbow και brown trout, και σπάνια fario πια…

Όλα αυτά τα ψάρια, ειδικά οι άγριες πέστροφες χρειάζονται την προστασία μας. Για εμένα στα γλυκά νερά, το έχω σαν κανόνα ότι όλα τα ψάρια πρέπει να απελευθερώνονται με μεγάλη προσοχή. Οι πέστροφες των ποταμών δεν κάνει να τις κρατήσουμε πολύ ώρα έξω από το νερό, ακόμη και για φωτογραφία, γιατί ψοφάνε πολύ εύκολα. Για αυτό το λόγο σε πολλά μας τεχνητά έχουμε αντικαταστήσει τις σαλλαγγιές με single hooks και εαν βρούμε βάζουμε χωρίς αρπάδι/barbless. Όταν δεν είναι εύκολο να βρούμε και barbless αγκίστρια, φροντίζουμε να έχουμε λιμάρει το αρπάδι των αγκιστριών, ακόμη και των σαλαγγιών, για να γλιτώσουμε όσο μπορούμε τον τραυματισμό των ψαριών.

Τα απαγκίστρωμα καλό θα είναι να γίνεται μέσα στο νερό, και το ψάρι να φύγει γρήγορα εάν έχει δυνάμεις. Αλλιώς το κρατάμε απαλά από την ουρά (χωρίς Γάντια), να συνέλθει, να οξυγονωθεί πλήρως και μόλις αποκτήσει ικανή κινητικότητα το αφήνουμε.

Το ψάρεμα της πέστροφας μέσα στο καλοκαίρι και στο φθινόπωρο θεωρώ ότι είναι από τα πιο απολαυστικά ψαρέματα. Το δροσερό νερό, η σκιά των δέντρων, το ειδυλλιακό τοπίο, και μια πέστροφα που κάνει σάλτο έξω από το νερό, μόλις πιαστεί στο τεχνητό, είναι εικόνες και εμπειρίες ζωής!!!